W czasie długich wieczorów lub ciepłych, letnich popołudni często szukamy rozrywek i to nie tylko dla ciała, ale i ducha. Dobrym i chętnie wybieranym pomysłem na miłe spędzenie czasu są ciekawe powieści. Czym się powinny charakteryzować? Powinny wciągać czytelnika w swój świat, poruszać tematy bliskie każdemu, dawać powody do rozmyślań i dyskusji. Co charakterystyczne ciekawe powieści są najczęściej powieściami popularnymi, a jeszcze pewniej – ich autorzy mają ugruntowaną pozycję wśród pisarzy. Prawda jest też taka, że ciekawe powieści nigdy się nie starzeją. Nie tracą na aktualności, a ich wybitność wytrzymuje próbę czasu.

Fiodor Dostojewski jest tu doskonałym przykładem i to niezależnie od tego, po którą książkę jego autorstwa sięgniemy. Wszystkie utwory pisane przez tego wybitnego, dziewiętnastowiecznego pisarza to ciekawe powieści. Można znaleźć w nich wiele wątków autobiograficznych i to czyni z nich opowieści niezwykle autentyczne. Ich cechą wspólną jest skupienie się na wewnętrznych przeżyciach bohaterów, z tym że sam autor nie zajmuje żadnego konkretnego stanowiska. Raczej ukazuje wewnętrzne rozdarcie bohatera, dramat, który przeżywa on w konkretnej, życiowej sytuacji.

Najbardziej znaną powieścią Dostojewskiego jest „Zbrodnia i kara”. To opowieść o zbrodni uczynionej z rozmysłem, ale której ciężar sprawia, że jednostka się załamuje. Co ciekawe powieści tej Dostojewski pisał nie znając filozofa niemieckiego Fryderyka Nietzschego. A to właśnie w kontekście tej książki często mówi się o nietzscheańskiej filozofii (nie do końca słusznie kojarzonej z nazizmem). To Nietzsche pisał o jednostkach genialnych, których nie obowiązuje „zwykła” moralność. Do takich jednostek zaliczał na przykład Napoleona Bonaparte. Nie był nim jednak Raskolnikow – bohater Dostojewskiego – który jedynie zabił, ale nie potrafił poradzić sobie z tym psychicznie, mimo że swej winy długo nie uznawał.

Inne ciekawe powieści Dostojewskiego to „Gracz”, „Idiota”, „Bracia Karamazow” i „Biesy”. Pisarz był przez lata nałogowym hazardzistą i napisał „Gracza” w rekordowym tempie, próbując jednocześnie spłacić rosnące w wyniku gier hazardowych długi. Książka ta opowiada o wejściu w nałóg młodego i, jak by się wydawało, rozsądnego człowieka. „Idiota” to natomiast powieść o osobie wyjętej poza nawias społeczeństwa, niedostosowanej, nie umiejącej odpowiedzieć na społeczne konwenanse. Odwrotnie „Bracia Karamazow”. To w zamyśle autora jedyne dzieło o bohaterze jednoznacznie pozytywnie ukształtowanym, który wie jakich wyborów w życiu dokonywać. Co ciekawe powieści nie dokończył, a jednak czyta się ją równie dobrze, jakby była skończona. Ostatnia ze wspomnianych książek to „Biesy”. To przykład niezwykle rzadkiej powieści polifonicznej. A więc opowieści, w której nie wyodrębnia się jednego bohatera, którego punkt widzenia przybiera czytelnik.

Łatwo się przekonać, jak ciekawe powieści napisał Fiodor Dostojewski, wystarczy po nie sięgnąć. Mimo iż pisane wiele lat temu, w innych realiach i w innym państwie (a więc kulturze, religii), przemawiają i do nas w dniu dzisiejszym.